داتاشین نووسین: دیاکۆ هاشمی داتاشین، یەکێک لە ڕێبازەکانی وشەسازییە، دوو یان چەند وشەی زمانێک دەهێنن، پاشان لە هەر کامیان وەک دارتاشین بەشێکی دادەتاشن و دەیلکێنن بە بەشێکی تری وشەکەی ترەوە. داتاشین ڕەنگە جوان دەربچێت و بنیشێتە سەر دڵەوە و ڕەنگیشە جێگیربوونی ئاسان نەبێت. نموونەی داتاشین لە ئینگلیزیدا: نیوەی وشەی (burka) و نیوەی وشەی (bikini)یان…
نووسەر: Diyako Hashemi
خشتەیەک بۆ نووسینی ناوی قوتابخانەکان نووسین: دیاکۆ هاشمی ناوی قوتابخانەکانمان لەژێر کاریگەریی تایپۆلۆجیی عەرەبیدا نووسراون. زمانی کوردی تایپۆلۆجیی خۆی هەیە. با هەڵمەتی داڕشتنەوەی ناوی قوتابخانەکان بە تایپۆلۆجیی کوردی دەست پێ بکەین. کورد لە کۆنەوە وتوویەتی: هەناری سووری هەورامان کەس نەیوتووە: هەناری هەورامانی سوور هاوەڵناوەکان ئەگەر لە چەند دانەش پێک هاتبن، هەر بە هەمان شێوە دەکەونە نێوان ناوی…
تایبەتمەندییەکی ئامرازی “ە“، و “ی“
ئاوڕێک لە سەروا (قافیه) نووسین: دیاکۆ هاشمی ئاخۆ چۆن شیعرێکی سەروادار بناسینەوە؟ زۆر جار بەناو شاعیرانەوە شتێک بڵاو دەکرێتەوە، یان کەسێک شیعرێکی کرچ و کاڵ دەهۆنێت، ڕەنگە کۆتایییەکانی وەک یەک بن، بەڵام لە دیدی هۆنراوەزانییەوە چەند پیتی وەک یەک مەرج نییە بە سەروا هەژمار بکرێن. لێرە ئاوڕێکی خێرا لەوە دەدەینەوە: بەگشتی، دەکرێت بوترێت کە ئاخرین…
تێڕامانی زمانەوانی نووسین: دیاکۆ هاشمی وشەی “بەر” لە زمانی کوردیدا بەکارهێنانێکی بەهێزی هەیە و دەکرێت وەکوو پێشگرێک کۆمەڵێک وشەی باشی لێ دابڕێژرێت. تەنانەت وشەی لێکدراویشی لێ دروست دەکرێت. کورد لە کۆنەوە زیاتر وشەی بەرکاری (مفعولی)ی پێ چێ کراوە، بۆ نموونە: بەرپرس (مسئول)، بەرکوڵ (نیم پخته)، بەرچایی (قاوەتی، نانی بەیانی)، بەربانگ (وقت افطار)، بەردەست (پادو ـ…
2023-01-15 مەحوی و گەشەی زمانی کوردی زمانی کوردی، وەک هەر زمانێکی تر، بە شێوەی جۆربەجۆر لە گەشەسەندندایە. یەکێک لەو گۆڕانکارییانە لە بواری ئەلفبێدا بووە. لە نووسینی کوردیدا لە پێشدا وەک فارسی و عەرەبی، ئەو بزوێنانەی کە بە “اعراب” ناسراون، وەک سەرە، بۆرە و ژێرە (فتحە، ضمه و کسره) بەکار دەهێنران. بەڵام بەرەبەرە ئەوانە پیتیان بۆ…
ئامادەکردنی دیاکۆ هاشمی خشتەی وشە لێکدراوەکان هەر کاتێک دوو وشە (ناو، هاوەڵناو، هاوەڵکار، ڕەگی کار، قەد) پێکەوە واتایەکی نوێ پێک بهێنن پێیان دەوترێت وشەی لێکدراو. جاری وایە بە یارمەتیی مۆرفیمێکی پێوەندی (interfix)ێک لێک دەدرێن کە لە زمانی گشتیدا پێی دەوترێت “ناوبەند” و دەبێت پێکەوە بنووسرێن. بە یارمەتیی ناوبەند: (هاتوچۆ)، بەبێ ناوبەند: (ڕەشماڵ). نموونەیەک لە وشە…
چۆنێتیی نووسینی چاوگی لێکدراو، دوو بۆچوونی جیاواز چاوگی لێکدراو وەک “دروستکردن” و چاوگی داڕێژراوی ناسادە وەک “پێکهێنان” لە کاتی گەردانکردن (تصریف) واتە ئەو کاتەی کە پێی دەوترێت “کار/فرمان”، شێوازی جۆربەجۆری هەیە: ١. هەندێک چاوگ هەن سادەن و بە خۆیان گەردان دەکرێن: دزین: دەدزم، دەدزیت، دەدزێت، دەدزین، دەدزن. هەندێک وشە هەن بۆ ئەوەی بکرێنە چاوگ پێویستیان…
نووسینی دیاکۆ هاشمی 2022-09-04 نووسینی “ییی”: سێ “ی” (ییی)، بەگشتی لەم دۆخانەدا بەکار دەهێنرێن: دۆخی یەکەم: ١. کاتێ کە یەکێکیان مۆرفیمە، ئەرکێکی سینتاکسی و ڕێزمانیی هەیە. واتە وەک ئامرازی دانەپەڵ هەژماری بۆ دەکرێت. بەرزایی + ی + چیا = بەرزاییی چیا. قووڵاییی دەریا. پاوەییی زیرەک. “ی”ی سێیەم مۆڕفیمە، ئەرکێکی سینتاکسی و ڕێزمانیی هەیە. لێرەدا…
پێشبینییەکانی “عێل بەگی جاف” (١) من بە قەوڵی گۆران دەکەم قسە لە ژێر هەوران دەکەم هەمووی لە بۆ سۆران دەکەم ئیتاعەتی دەوران دەکەم هەر وا بووە و هەر وا دەبێ (٢) ئەوسا ئەدای وەفا دەکەم سەرم پڕشۆر سەودا دەکەم هەر تەماشای دنیا دەکەم ڕوو بە تووری سینا…