وشەی لێکدراو و داڕێژراو

ئایار 23, 2024 Diyako
وشەی لێکدراو و دارێژراو
نووسینی: دیاکۆ هاشمی
وشەی لێکدراو (مرکب)، داڕێژراو (مشتق)، چاوگ (مصدر) پێکەوە دەنووسین، نە بەجیا:
١. وشەی لێکدراو (مرکب):
وشەی لێکدراو دوو جۆرە:
دوو وشەی لێکدراو بەبێ یارمەتیی ناوبەند:
ڕەشماڵ (نەک: ڕەش ماڵ)
تەختەکلیل (نەک: تەختە کلیل)
چاوجوان، باڵابەرز، قسەخۆش، ڕووگرژ، لێوئاڵ.
وشەی لێکدراو بە یارمەتیی یەکێک لەم ناوبەندانە:
(ە، بە، و، ەو، او)
(ە): مانگەشەو، گوڵەگەنم، ژنەپێشمەرگە
(بە): کۆڵبەشان، دەربەدەر، نیشتمانبەدەر، جێبەجێ
(و): دەموچاو، لەرزوتا، هێلکەوڕۆن، دەنگوباس، دەستوبرد.
(ەو): شارەوشار، دارەودار، ساڵەوساڵ.
(او): چڵاوچڵ، پشتاوپشت، دەستاودەست.
***
٢. داڕێژراو (مشتق):
بە یارمەتیی پێشگر:
بەهێز، بێکەس، بەزات، نەخۆش، نەبەز (پێشگری نە و ڕەگی چاوگی بەزین: بەز).
بەیارمەتیی پاشگر:
مێشوولە، بەرۆک، کوردایەتی، دارستان.
***
٣. چاوگ (مصدر)ی لێکدراو، وشەیەک و چاوگێک:
دەرهێنان، نانکردن، ئاودان، قسەکردن، شەڕکردن، نەخۆشبوون
نموونەی زیاتر.
دەوروبەر (نەک: دەور و بەر)
مەلەوان (نەک: مەلە وان)
سەهۆڵفرۆش (نەک: سەهۆڵ فرۆش)
پەیمانشکێن (نەک: پەیمان شکێن)
بەدیهێنان (نەک: بەدی هێنان / بە دی هێنان)
بەڕێوەبردن (نەک: بەڕێوە بردن / بە ڕێوە بردن)
بەردەقارەمان (نەک: بەردە قارەمان)
دوژمنبەزێن (نەک: دوژمن بەزێن)
نانکردن (نەک: نان کردن)
نیشتمانفرۆش (نەک: نیشتمان فرۆش)
دڵتەزێن (نەک: دڵ تەزێن)
مارانگەستە (نەک: ماران گەستە)
نانخواردن (نەک: نان خواردن)
بەتەمەن (نەک: بە تەمەن)
تەمەندار (نەک: تەمەن دار).