تێڕامانی زمانەوانی نووسین: دیاکۆ هاشمی وشەی “بەر” لە زمانی کوردیدا بەکارهێنانێکی بەهێزی هەیە و دەکرێت وەکوو پێشگرێک کۆمەڵێک وشەی باشی لێ دابڕێژرێت. تەنانەت وشەی لێکدراویشی لێ دروست دەکرێت. کورد لە کۆنەوە زیاتر وشەی بەرکاری (مفعولی)ی پێ چێ کراوە، بۆ نموونە: بەرپرس (مسئول)، بەرکوڵ (نیم پخته)، بەرچایی (قاوەتی، نانی بەیانی)، بەربانگ (وقت افطار)، بەردەست (پادو ـ…
نووسەر: Diyako Hashemi
2023-01-15 مەحوی و گەشەی زمانی کوردی زمانی کوردی، وەک هەر زمانێکی تر، بە شێوەی جۆربەجۆر لە گەشەسەندندایە. یەکێک لەو گۆڕانکارییانە لە بواری ئەلفبێدا بووە. لە نووسینی کوردیدا لە پێشدا وەک فارسی و عەرەبی، ئەو بزوێنانەی کە بە “اعراب” ناسراون، وەک سەرە، بۆرە و ژێرە (فتحە، ضمه و کسره) بەکار دەهێنران. بەڵام بەرەبەرە ئەوانە پیتیان بۆ…
ئامادەکردنی دیاکۆ هاشمی خشتەی وشە لێکدراوەکان هەر کاتێک دوو وشە (ناو، هاوەڵناو، هاوەڵکار، ڕەگی کار، قەد) پێکەوە واتایەکی نوێ پێک بهێنن پێیان دەوترێت وشەی لێکدراو. جاری وایە بە یارمەتیی مۆرفیمێکی پێوەندی (interfix)ێک لێک دەدرێن کە لە زمانی گشتیدا پێی دەوترێت “ناوبەند” و دەبێت پێکەوە بنووسرێن. بە یارمەتیی ناوبەند: (هاتوچۆ)، بەبێ ناوبەند: (ڕەشماڵ). نموونەیەک لە وشە…
چۆنێتیی نووسینی چاوگی لێکدراو، دوو بۆچوونی جیاواز چاوگی لێکدراو وەک “دروستکردن” و چاوگی داڕێژراوی ناسادە وەک “پێکهێنان” لە کاتی گەردانکردن (تصریف) واتە ئەو کاتەی کە پێی دەوترێت “کار/فرمان”، شێوازی جۆربەجۆری هەیە: ١. هەندێک چاوگ هەن سادەن و بە خۆیان گەردان دەکرێن: دزین: دەدزم، دەدزیت، دەدزێت، دەدزین، دەدزن. هەندێک وشە هەن بۆ ئەوەی بکرێنە چاوگ پێویستیان…
نووسینی دیاکۆ هاشمی 2022-09-04 نووسینی “ییی”: سێ “ی” (ییی)، بەگشتی لەم دۆخانەدا بەکار دەهێنرێن: دۆخی یەکەم: ١. کاتێ کە یەکێکیان مۆرفیمە، ئەرکێکی سینتاکسی و ڕێزمانیی هەیە. واتە وەک ئامرازی دانەپەڵ هەژماری بۆ دەکرێت. بەرزایی + ی + چیا = بەرزاییی چیا. قووڵاییی دەریا. پاوەییی زیرەک. “ی”ی سێیەم مۆڕفیمە، ئەرکێکی سینتاکسی و ڕێزمانیی هەیە. لێرەدا…
پێشبینییەکانی “عێل بەگی جاف” (١) من بە قەوڵی گۆران دەکەم قسە لە ژێر هەوران دەکەم هەمووی لە بۆ سۆران دەکەم ئیتاعەتی دەوران دەکەم هەر وا بووە و هەر وا دەبێ (٢) ئەوسا ئەدای وەفا دەکەم سەرم پڕشۆر سەودا دەکەم هەر تەماشای دنیا دەکەم ڕوو بە تووری سینا…
هێماکانی هاتوچۆ بە کوردی هێماکانی هاتوچۆ بە کوردی: هێماکانی هاتوچۆ
ئامادەکردنی دیاکۆ هاشمی 2021-08-25 نوێکردنەوە: 2021-08-27 وشەی (جوانترین) چەند بڕگەیە؟ ئەم وشەیە لە بنەڕەتدا لە سێ بەش پێک هاتووە (جوان + تر + ین). (جوان): پیتی “ج” و “و” واتە “جو” پێکەوە هێشوو دروست دەکەن، واتە هیچ بزرۆکەیەک لە نێوانیاندا نییە، کەوا بێت هەموو وشەکە تەنها یەک بزوێنی تێدایە (جوان CCVC). واتە…
ئامادەکردنی: دیاکۆ هاشمی 2021-08-21 مەقامە کوردییەکان مەقام لە زۆربەی زمانەکاندا بەکار دەهێنرێت وەک کوردی، عەرەبی، فارسی، تورکی و هتد. هەر مەقامێک سەر بە خێزانەمەقامێکن وەک (خێزانی بەیات، خێزانی حیجاز، خێزانی ڕاست، خێزانی سێگا، خێزانی عەجەم، خێزانی کورد، خێزانی نکریز، خێزانی نەهاوەند). هەندێک مەقامی تریش هەن کە یەکەم ڕەگەزی خۆیان لەگەڵ مەقامێکی تردا دابەش ناکەن…
نووسین و ئامادەکردنی دیاکۆ هاشمی ئیمپراتۆریی ماد و میرنشینییە کوردییەکان لێرەدا دەتوانن لە دوو بەشدا گوێ لە مێژووی ئیمپراتۆریی ماد بگرن: بەشی یەکەم: بەشی دووەم: ئیمپراتۆریی ماد و کورتەیەک لە مێژووی کورد و میرنشینییەکان بە شێوەی PDF