زمان چییە؟

ئایار 31, 2023 Diyako

زمان چییە؟

زمان سیستەمێکی پەیوەندیی ئاڵۆزە کە مرۆڤەکان بۆ دەربڕین و هاوبەشکردنی زانیاری و بیرکردنەوە و بیرۆکە و هەست بەکاری دەهێنن. ئامرازێکە بۆ پەیوەندیکردن لەگەڵ کەسانی دیکە و بۆ تێگەیشتن و لێکدانەوە لە جیهانی دەوروبەرمان.
زمان لە توخم و پێکهاتەی جۆراوجۆر پێک دێت، لەوانە دەنگ، وشە، ڕێزمان، ڕستەسازی و واتاسازی. لە ڕێگەی زمانەوە دەتوانین بۆ دەربڕینی بیر و هەستەکانمان، دەنگ و وشە بۆ ڕستە و دەربڕین دابڕێژین و ڕێکیان بخەین. دەکرێت زمان وەک قسە بەکار بهێنرێت، بنووسرێت یان وەک ئاماژە بەکار بهێنرێت. زمان لە کولتوور بۆ کولتوور و کۆمەڵگە بۆ کۆمەڵگەوە جیاوازە.

ئەرکە سەرەکییەکانی زمان بریتین لە ئاگادارکردنەوە، دەربڕینی پێداویستییەکانمان، پەیوەندیکردن لەگەڵ کەسانی دیکە، هاوبەشکردنی زانیاری و ئەزموونەکان و دروستکردنی پەیوەندیی کۆمەڵایەتی. هەروەها یارمەتیمان دەدات بیر بکەینەوە، بەڵگە بهێنینەوە و کێشەکان چارەسەر بکەین.
زمان تەنها جۆرێک لە پەیوەندیگرتن نییە، بەڵكوو کاریگەریی لەسەر بیرکردنەوەمان و تێڕوانینمان بۆ جیهان هەیە. زمان وامان لێ دەکات بیرۆکەی ئاڵۆز دەرببڕین و زانست لە نەوەیەکەوە بۆ نەوەیەکی تر دروست بکەین و بگوازینەوە.
لە سەرانسەری جیهاندا چەندان زمانی جیاواز هەن، هەریەکەیان پێکهاتە و یاسای تایبەتیی خۆی هەیە.
زمانەکان دەتوانن لە ڕێگەی گۆڕانی زمان و کاریگەریی کولتوور و کۆمەڵگە زمانییە جیاوازەکانەوە بە تێپەڕبوونی کات زیندوو بن، بژین و بگۆڕدرێن.
دیاریکردنی ڕێساکانی زمان، کارکردن بۆ دەوڵەمەندکردنی زمان، بەکارهێنانی زمان، هۆکارێکن بۆ پاراستنی زمان لە سەردەمانێکی دووروردرێژدا.
زمانی کوردی بنەمایەکی پتەوی هەیە، بەردەوام دەکرێت بە یارمەتیی پێشگر و پاشگر و ناوگر، داڕشتن و وشەی لێکدراو، داتاشین، وەرگێڕان، پێوانە و هتد زاراوەسازیی بۆ بکرێت، بەهێزتر بکرێت و هەتاهەتایی بکرێت.

نووسین: دیاکۆ هاشمی

***

بابەتە جۆرەبەجۆرەکانی تر